Sá sùng, hay còn gọi là con mồi, sái sùng hoặc sa trùng (trùng cát), là một loại hải sản quý hiếm có hình dạng giống như một con giun biển. Chúng được ví như "vàng ròng" của biển cả không chỉ bởi hương vị đặc trưng mà còn vì giá trị dinh dưỡng và công phu khai thác.
Bài viết này sẽ giải đáp tất cả về sá sùng, đặc biệt là loại sá sùng Quan Lạn (Vân Đồn, Quảng Ninh) trứ danh, từ tác dụng, cách chế biến đến địa chỉ mua hàng uy tín.
Sá sùng sinh sống ở những bãi cát ven biển, nơi thủy triều lên xuống. Chúng thường vùi mình sâu trong cát. Đặc biệt, khi nước lên cao hoặc trời càng lạnh, sá sùng càng trốn kỹ và đào sâu hơn, khiến việc khai thác rất khó khăn.
Ở Việt Nam, sá sùng có mặt ở nhiều vùng biển như Quảng Ninh, Nha Trang, Côn Đảo. Tuy nhiên, giới sành ăn đều công nhận sá sùng Quan Lạn (Vân Đồn, Quảng Ninh) mới là loại ngon và đạt chất lượng tốt nhất.
Dù sá sùng có ở khắp các vùng ven biển Quảng Ninh (từ Quảng Yên đến Đầm Hà), nhưng sá sùng tại hai bãi triều trước và sau của Quan Lạn lại vượt trội hơn hẳn.
Đặc điểm: Sá sùng Quan Lạn có kích thước lớn, mình dày, màu sáng và sạch sẽ hơn.
Lý do: Người ta lý giải rằng do môi trường nước ở đây có độ phì nhiêu cao, bãi cát trắng sạch và giàu phù du (thức ăn chính của sá sùng), tạo nên chất lượng thịt ngon ngọt đặc biệt.
Giá trị của sá sùng không chỉ nằm ở hương vị. Theo nghiên cứu, trong sá sùng chứa hàm lượng dinh dưỡng ấn tượng:
Giàu Acid Amin: Chứa tới 18 loại acid amin tự do (chiếm 10,3%), trong đó có 8 loại cơ thể không thể tự tổng hợp (như glycin 3,2%, alanin 2,5%...).
Giàu Taurin (3,2%)
Giàu Khoáng Chất (1,2%): Chứa đến 17 nguyên tố khoáng.
Nhờ thành phần quý giá này, sá sùng được mệnh danh là "thần dược" với nhiều công dụng cho sức khỏe:
Tăng cường sinh lý: Đây là công dụng nổi bật nhất, giúp bổ dương, tráng thận.
Trị ho hen kéo dài.
Trị sưng đau răng lợi.
Bồi bổ cơ thể: Rất tốt cho người già và trẻ em cần phục hồi sức khỏe.
Sá sùng có giá trị kinh tế cao một phần lớn là do quá trình khai thác và chế biến vô cùng vất vả.
Khai thác: Người ta phải đi đào sá sùng từ 4h - 5h sáng, dựa theo con nước. Công việc này đòi hỏi cả kinh nghiệm và sức khỏe.
Chế biến (Sấy khô): Không giống các loại hải sản khác phơi bằng nắng, sá sùng phải được sấy bằng bếp than.
Sá sùng tươi mang về được lộn trái, làm sạch cát.
Trần qua nước sôi.
Đem sấy bằng bếp than tổ ong. Cách này giúp sá sùng khô nhanh (chỉ khoảng 2 tiếng) và cho ra thành phẩm có mẫu mã đẹp nhất, màu vàng sáng.
Sá sùng khô giúp bảo quản được lâu hơn và dễ dàng vận chuyển đi khắp nơi.
Được ví như "gia vị của nhà giàu", sá sùng khô có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng và bổ dưỡng.
Đây là cách dùng phổ biến nhất của giới sành ăn. Sá sùng khô được rang lên, giã nhỏ và cho vào nước dùng (nước phở, bún, canh...). Chúng tạo ra vị ngọt thanh, đậm đà tự nhiên mà không một loại bột ngọt hay mì chính nào có thể so sánh được.
Sá sùng khô sau khi sơ chế sạch được đảo nhanh tay với dầu ăn cho đến khi vàng ruộm, đẹp mắt (phải đảo nhanh để không bị cháy). Món ăn được nêm nếm với các gia vị đơn giản như hạt tiêu giã nhỏ, chanh hoặc ớt. Khi ăn, cần nhai thật kỹ để cảm nhận trọn vẹn độ ngon ngọt, bùi, nồng ngậy của đặc sản này.
Sá sùng khô sơ chế sạch, có thể giã nhỏ hoặc để nguyên con, đem nấu cháo hoặc bánh đa. Đây là món ăn đại bổ, thường dùng cho người già, trẻ em hoặc người mới ốm dậy để bồi bổ cơ thể.
Đối với các quý ông, rượu sá sùng được coi là một bài thuốc quý. Sá sùng khô được ngâm với rượu trắng, có tác dụng bổ dương, tráng thận, tăng cường sinh lực.
Chính vì giá trị dinh dưỡng cao, nhu cầu thưởng thức sá sùng rất lớn. Nhiều địa chỉ bán sá sùng khô đã xuất hiện, nhưng để mua được đúng sá sùng ngon chuẩn hàng Quan Lạn (Vân Đồn) không phải ai cũng biết.
Nếu không có kinh nghiệm, bạn rất dễ mua nhầm phải sá sùng Nha Trang (rẻ hơn nhưng kém ngọt) hoặc tệ hơn là sá sùng Trung Quốc.
Nếu bạn đang có nhu cầu thưởng thức sá sùng khô chuẩn hàng Quan Lạn (Quảng Ninh), hãy liên hệ ngay với Bếp Cô Tấm. Với kinh nghiệm chuyên bán sá sùng khô Quảng Ninh, chúng tôi cam kết tư vấn loại sá sùng chuẩn nhất, phù hợp với mọi mục đích của bạn, từ nấu ăn gia đình, biếu tặng... cho đến cung cấp cho các quán phở cao cấp.
Địa chỉ: 144 Nam Hòa, Phước Long A, Thủ Đức, Tp Hồ Chí Minh
Điện thoại: 098 637 05 98
